eçən payızda “ChatGPT”nin işıq sürəti ilə bütün dünyada yayılmasından sonra, insanlar arasında süni intellektin və digər yeni avtomatlaşdırılmış texnologiyanın işçi bazarına göstərəcəyi təsir barədə mübahisələr doğurdu. "Robotlar işimizi alır" hekayəsi yeni, "tam avtomatlaşdırılmış" , McDonald's və Taco Bell restoranlarını nümayiş etdirən videolarla daha da gücləndi.
Bu videolara qarşı sərt reaksiya robotların bizim işlərimizi əlimizdən aldığını söyləmək oldu. Lakin AI və digər avtomatlaşdırma növləri inkişaf etsə də, bu, onların mütləq iş yerlərini aradan qaldırdıqları demək deyil. Bunun əvəzinə, yeni texnologiya sadəcə olaraq necə işlədiyimizi və hansı iş növlərinin mövcud olduğunu dəyişdirir. Avtomatlaşdırma texnologiyası, ekranların, maşınların və gülümsəyən robot üzlərinin arxasında gizli işçilər vardır. Robotlar və chatbotlar insanları əvəz etmir, sadəcə olaraq insanları gözdən uzaqlaşdırır. Müştərini onlara xidmət edən işçilərdən ayırmaq şirkətlər üçün faydalı olsa da, bunun işçilər üçün dəhşətli bir xəbər olması ilə bağlı sübutlar vardır.
Gözdən uzaq işçilər
İnsanlar süni intellektin bizim işimizi görəcəyini biləndə, onlar zərif robotların və adi tapşırıqları yerinə yetirən parlaq ekranların videolarına yönəlməyi sevirlər. McDondald's videosunda yeməkləri çatdıran maşın, öz-özünə sifariş verən köşklər və sifariş piştaxtasının arxasında insan işçilərinin olmaması göstərilir. Taco Bell-də bir neçə avtomatlaşdırılmış sahələr var. Fast food ilə yanaşı, robotlar qəhvəxanalarda işləyir, yemək çatdırır və döşəmələri təmizləyir. Süni intellekt olaraq “ChatGPT” kimi alətlər real məqalələr yazmaq və kollec imtahanlarını vermək üçün istifadə edilmişdir. “BuzzFeed” bu yaxınlarda öz saytına kontent yaratmağa kömək etmək üçün süni intellektdən istifadə etməyi planlaşdırdığını elan etdi.
Ancaq bir çox hallarda, bu videolar, hekayələr və onların yaratdığı qorxular mühüm kontekstdən məhrumdur. Futuristik McDonald's Fort Worth, Texas xaricində, işçiləri və müştəriləri arasındakı əlaqəni effektiv şəkildə kəsərək xidmət sürətini və dəqiqliyini yaxşılaşdırmaq məqsədi daşıyan eksperimental konseptual mağazadır. Amma bu o demək deyil ki, mağazada insan yoxdur. Videoya diqqətlə baxsanız, arxada şüşənin arxasında bir işçi görə bilərsiniz. McDonald's mağazanın heç bir vasitə ilə "tam avtomatlaşdırılmadığını" söylədi və ənənəvi mağaza kimi eyni sayda işçi işə götürdü - onlar yalnız arxada yemək hazırlayır və işlərini davam etdirirlər. Əksər müştərilər yeni açılmış mağazasında Taco Bell işçisini heç vaxt görməyəcəyinə baxmayaraq, mətbəxdə çoxlu insan işləyir.
